Nguồn lực vốn thúc đẩy kinh tế tư nhân

Khách hàng giao dịch tại chi nhánh Ngân hàng Agribank.

Nhận thức được tầm quan trọng của khu vực kinh tế tư nhân đối với sự phát triển của nền kinh tế, thời gian qua, ngành ngân hàng, với vai trò là “huyết mạch” của nền kinh tế đã đưa ra nhiều cơ chế, chính sách, nhất là các chính sách về tín dụng, lãi suất, tỷ giá,… nhằm giúp các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) mở rộng sản xuất, kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh.

"Bệ phóng" của doanh nghiệp

Theo chia sẻ của Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Kim Nam Nguyễn Kim Hùng, vốn của các doanh nghiệp tư nhân hiện nay hầu hết đều dựa vào ngân hàng. Nói cách khác, ngân hàng chính là “bệ phóng” về vốn để doanh nghiệp “cất cánh”. Trên thực tế, đã có không ít doanh nghiệp trong toàn bộ hành trình, từ khi thành lập đến phát triển sau này, đều không thể thiếu sự đồng hành của vốn tín dụng ngân hàng. Doanh nghiệp chuyên về sản xuất chế biến, xuất khẩu thủy hải sản như Công ty cổ phần Biển Quỳnh (thị xã Hoàng Mai, tỉnh Nghệ An) là một thí dụ điển hình.

Số liệu từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) cho thấy, tính đến cuối năm 2024, dư nợ tín dụng đối với doanh nghiệp tư nhân tại các TCTD đạt gần 7 triệu tỷ đồng, tăng khoảng 14,7% so với năm 2023, chiếm khoảng 44% tổng dư nợ nền kinh tế.

Phó Giám đốc Hoàng Văn Long cho biết, Công ty Biển Quỳnh thành lập từ năm 2018, qua 7 năm hình thành và phát triển, mỗi dấu mốc “chuyển mình” đều dựa trên đòn bẩy vốn từ phía ngân hàng. Ngày đầu thành lập, toàn bộ số vốn góp 2 tỷ đồng của công ty đều dành hết để đầu tư xây dựng nhà xưởng, không còn một đồng vốn lưu động nào. Nhờ sự hỗ trợ của Agribank chi nhánh Hoàng Mai, công ty được vay 500 triệu đồng vốn lưu động để mua nguyên liệu sản xuất.

Tiếp đến, nhờ tham gia chương trình xúc tiến thương mại do Sở Công thương Nghệ An tổ chức, Biển Quỳnh tiếp cận được hệ thống Big C. Bài toán trở nên nan giải khi đối tác yêu cầu doanh nghiệp nâng công suất sản xuất nếu muốn đưa hàng vào chuỗi siêu thị.

Lần này, Agribank lại tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp khi quyết định giải ngân cho vay thêm 1 tỷ đồng. “Sắp tới, công ty có kế hoạch triển khai dự án nhà máy xuất nhập khẩu để đưa hàng đi nước ngoài có quy mô khoảng 1,7 ha, tổng mức đầu tư khoảng 40 tỷ đồng. Và chắc chắn khi ấy, chúng tôi mong vẫn tiếp tục nhận được sự đồng hành của nguồn vốn tín dụng Agribank”, anh Long bày tỏ nguyện vọng.

Thời gian qua, cùng với Agribank đã có hàng trăm tổ chức tín dụng (TCTD) khác triển khai hỗ trợ vốn cho khu vực kinh tế tư nhân. Số liệu từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) cho thấy, tính đến cuối năm 2024, dư nợ tín dụng đối với doanh nghiệp tư nhân tại các TCTD đạt gần 7 triệu tỷ đồng, tăng khoảng 14,7% so với năm 2023, chiếm khoảng 44% tổng dư nợ nền kinh tế. Trong đó, có 100 TCTD phát sinh dư nợ tín dụng đối với DNNVV với tổng dư nợ đạt 2,74 triệu tỷ đồng, tăng 10,7% so với cuối năm 2023, chiếm 17,6% dư nợ nền kinh tế; có gần 209 nghìn DNNVV còn dư nợ. “Con số này cho thấy nguồn vốn tín dụng ngân hàng đã đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn cho mục đích sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân, đồng thời góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển và tăng nguồn thu cho ngân sách”, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú khẳng định.

Phó Tổng Giám đốc Agribank Phùng Thị Bình cũng cho hay, nguồn vốn tín dụng đầu tư cho khu vực kinh tế tư nhân của Agribank luôn được chú trọng. Đến nay, tỷ trọng tín dụng đầu tư cho khu vực này khoảng 80% tổng dư nợ của Agribank với gần 1,4 triệu tỷ đồng, trong đó các doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân với quy mô hơn 400 nghìn tỷ đồng, chiếm khoảng 90% dư nợ đối với khách hàng doanh nghiệp và tăng hơn 30% trong vòng 5 năm qua. Để hỗ trợ hơn nữa khu vực kinh tế tư nhân, trong 2 tháng đầu năm 2025, Agribank tiếp tục giảm từ 0,2-0,5% sàn lãi suất cho vay ngắn hạn để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng. Riêng các doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân, Agribank dành nguồn vốn 240 nghìn tỷ đồng, áp dụng cho nhiều đối tượng như: khách hàng doanh nghiệp lớn, DNNVV, khách hàng FDI, khách hàng xuất nhập khẩu,...

Cải cách thể chế, đa dạng hóa nguồn vốn

Tuy vậy, theo đánh giá của giới chuyên môn, các doanh nghiệp vẫn đối mặt với nhiều khó khăn. Nguyên do phần lớn các doanh nghiệp có quy mô nhỏ và vừa, hạn chế về tiềm lực tài chính và khả năng cạnh tranh. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp tư nhân còn gặp nhiều khó khăn.

Theo Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú, dự báo năm 2025, kinh tế thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, xung đột địa chính trị, căng thẳng thương mại gia tăng và chi phí vay cao ở nhiều quốc gia,… Điều này sẽ tác động lớn đến nền kinh tế có độ mở lớn như Việt Nam, trong đó có khu vực kinh tế tư nhân. Do đó, để nâng cao khả năng tiếp cận vốn cho doanh nghiệp tư nhân, hỗ trợ khu vực này bứt phá, góp phần phát triển đất nước nhanh, bền vững trong kỷ nguyên mới, NHNN sẽ tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, ổn định tỷ giá và ổn định mặt bằng lãi suất cho vay, góp phần tạo lập môi trường kinh doanh ổn định cho người dân, doanh nghiệp. NHNN sẽ theo dõi và kiểm tra, thanh tra các ngân hàng thương mại tăng lãi suất tiền gửi, tiền vay, không thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và NHNN; nghiên cứu, rà soát, hoàn thiện cơ chế, chính sách tín dụng ngân hàng;…

Chủ tịch Hiệp hội DNNVV Việt Nam Nguyễn Văn Thân đánh giá: Một yếu tố quan trọng là doanh nghiệp cần bảo đảm làm sao để ngân hàng yên tâm cho vay. Theo đó, để nâng cao khả năng tiếp cận vốn, DNNVV cần liên kết chặt chẽ hơn, qua đó gia tăng độ tín nhiệm với ngân hàng. Hiệp hội DNNVV có thể đóng vai trò cầu nối giữa doanh nghiệp và ngân hàng, giúp giảm thời gian xét duyệt khoản vay cũng như tăng niềm tin của ngân hàng vào doanh nghiệp.

Theo chuyên gia kinh tế, Tiến sĩ Nguyễn Đình Cung, vai trò của khu vực kinh tế tư nhân rất quan trọng và ngày càng được khẳng định, nhưng đến nay doanh nghiệp tư nhân vẫn phát triển thụ động và đối mặt với nhiều rào cản, trong đó lớn nhất là thể chế. Từ đó, ông đề xuất hai trụ cột quan trọng, gồm cải cách thể chế, tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, minh bạch, bảo đảm quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân và thứ hai là phát triển thị trường vốn. Để giảm áp lực cho hệ thống ngân hàng và tạo điều kiện phát triển bền vững, cần mở rộng các kênh huy động vốn khác như quỹ đầu tư, thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp,… thay vì doanh nghiệp tư nhân vẫn phụ thuộc nhiều vào vốn tín dụng ngân hàng.

Bài và ảnh: HỒNG ANH

Theo nhandan.vn