Tiềm năng xuất khẩu đang rộng mở tại thị trường Trung Đông - châu Phi

Hoạt động xuất khẩu hàng hóa, hợp tác đầu tư giữa Việt Nam với khu vực Trung Đông - châu Phi ngày càng rộng mở. Cuối tháng 10/2024, Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện Việt Nam - UAE (CEPA) giữa Việt Nam và UAE đã được ký kết. Đây là sự kiện mang dấu mốc lịch sử tạo đột phá quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư hai nước, mở ra con đường lớn cho Việt Nam tiến sâu vào thị trường Trung Đông - châu Phi.

Từ Hiệp định CEPA, Việt Nam và UAE đã thống nhất đưa ra cam kết mạnh mẽ về tự do hóa thương mại, cam kết xóa bỏ thuế quan theo lộ trình đối với 99% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang UAE, trong khi Việt Nam cũng cam kết xóa bỏ thuế quan theo lộ trình cho 98,5% kim ngạch xuất khẩu của UAE sang Việt Nam. CEPA cũng bao gồm nhiều quy định tạo thuận lợi cho thương mại và đầu tư, phù hợp với các xu hướng chuyển đổi số và phát triển xanh hiện nay.

Đáng chú ý, UAE là đất nước có vị trí chiến lược nằm ở cửa ngõ giao thương giữa 3 châu lục Á-Âu-Phi và là một trong những trung tâm thương mại - tài chính của thế giới. Do vậy, UAE là cửa ngõ thương mại quan trọng tại Trung Đông, có tiềm năng kết nối với nhiều quốc gia trong khu vực; thông qua UAE, các sản phẩm của Việt Nam sẽ thuận lợi tiếp cận những thị trường lớn trong khu vực như Saudi Arabia, Qatar và Kuwait cũng như một số nước ở Bắc Phi và Tây Á.

Ông Trương Xuân Trung, phụ trách Thương vụ Việt Nam tại UAE cho biết, UAE hiện là nước có độ mở về kinh tế lớn trong khu vực vùng Vịnh và nhu cầu nhập khẩu của UAE rất đa dạng, đặc biệt là những mặt hàng Việt Nam có thế mạnh như điện thoại, đồ điện tử, linh kiện điển tử, hàng tiêu dùng, sản phẩm nông, lâm, thủy sản…

“Tuy Việt Nam đang xuất siêu sang UAE nhưng đây là thị trường mở nên có nhiều đối thủ cạnh tranh. Các nhà nhập khẩu luôn ép giá đối với các nhà xuất khẩu để có được mức giá thấp nhất. Cùng đó, đây là nước hồi giáo nên các sản phẩm thực phẩm và đồ uống và nhiều sản phẩm khác cần có chứng nhận Halal. Để làm ăn thành công tại thị trường UAE, các DN Việt Nam trước hết cần hiểu đúng về tôn giáo, ngôn ngữ và văn hóa kinh doanh của người Arab, nắm rõ thị hiếu cũng như những vấn đề nhạy cảm về tôn giáo và văn hóa tiêu dùng, đáp ứng các tiêu chuẩn đặc thù về bao bì sản phẩm và quảng cáo”, ông Trung lưu ý.

Ngoài UAE, Lebanon là thị trường thuộc Trung Đông - châu Phi cũng có nhiều tiềm năng và là cơ hội lớn đối với DN xuất khẩu Việt Nam. Sau biến cố chính trị, kinh tế Lebanon được dự báo sẽ sớm phục hồi, nhu cầu nhập khẩu và kim ngạch thương mại cũng sẽ tăng tốc nhanh trong thời gian tới. Các nhóm mặt hàng Lebanon nhập khẩu chính từ Việt Nam trong giai đoạn hiện nay là thủy sản (đông lạnh và chế biến), cà phê, hạt tiêu, gạo, giày dép, phụ kiện may mặc và máy móc, thiết bị điện.

Ông Nguyễn Duy Hưng, phụ trách Thương vụ Việt Nam tại Ai Cập kiêm nhiệm Lebanon thông tin, Việt Nam và Lebanon còn rất nhiều tiềm năng và dư địa cho hợp tác thương mại. Thương vụ đang có những hỗ trợ cần thiết cho các DN Lebanon tiếp cận thị trường Việt Nam, như xác minh thông tin DN, thông tin về chính sách xuất nhập khẩu, đầu tư của Việt Nam, thông tin về các hội chợ triển lãm quốc tế hàng năm tổ chức tại Việt Nam cũng như danh sách DN xuất khẩu uy tín.

Đánh giá tiềm năng hợp tác thương mại với Việt Nam, ông Wassim El Hoz, Chủ tịch chuỗi siêu thị Hoz Mall tại quận Al Koura, tỉnh Tripoli - phía Bắc Lebanon cho biết, nhiều sản phẩm của Việt Nam đã được bày bán tại siêu thị như phi lê cá tra đông lạnh, há cảo nhân tôm, cá ngừ đóng hộp. Ông Wassim El Hoz khẳng định, sẵn sàng nhập khẩu thêm các sản phẩm mới của Việt Nam để giới thiệu tới người tiêu dùng Lebanon.

Trong dịp làm việc giữa Thương vụ Việt Nam với công ty dược phẩm UBSA Pharma Industries tại thành phố Tripoli, Tổng Giám đốc Zakaria El Sayed và Giám đốc điều hành Omar El Sayed cũng bày tỏ mong muốn hợp tác với các DN dược phẩm của Việt Nam. DN đặt vấn đề nhập khẩu các loại vitamin, khoáng chất từ Việt Nam phục vụ sản xuất dược phẩm.

Mặc dù vậy, khi trao đổi với cơ quan thương vụ, các DN nhập khẩu Lebanon đã nêu những khó khăn trong quá trình hợp tác, như một số DN xuất khẩu Việt Nam không tốt tiếng Anh, thiếu thông tin tra cứu trên internet và mong muốn được hỗ trợ về thủ tục cấp visa nhanh cho các DN Lebanon sang tham dự các hội chợ triển lãm ở Việt Nam.

Thông tin từ Bộ Công Thương cho biết, hiện tại đang phối hợp với các Bộ, ngành tập trung triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, như xây dựng các chương trình hỗ trợ, nâng cao năng lực cạnh tranh cho các ngành hàng và DN, đặc biệt là các DN vừa, nhỏ và siêu nhỏ trong quá trình tìm kiếm, thâm nhập thị trường khu vực Trung Đông để đáp ứng các yêu cầu tại nước nhập khẩu, trong đó đặc biệt coi trọng các sản phẩm có chứng chỉ Halal.

Với nền tảng là các FTA đã được ký kết với quốc gia và khu vực Trung Đông, đây sẽ là đòn bẩy quan trọng cho DN Việt Nam trong việc tận dụng cơ hội thương mại và đầu tư với khu vực có nhiều nền kinh tế năng động, có quy mô kinh tế lớn nhưng lại chưa được DN Việt Nam để ý trong giai đoạn trước đây.

Nguyễn Quỳnh/VOV.VN