Tăng độ bao phủ bảo hiểm xã hội để bảo đảm an sinh lâu dài
![]() |
Khám sức khỏe cho người cao tuổi tại Trung tâm nuôi dưỡng và điều dưỡng người có công thành phố Hà Nội. (Ảnh NGUYỄN ĐĂNG) |
Tỷ lệ và số lượng người cao tuổi Việt Nam sẽ tăng lên nhanh chóng trong những năm tới. Nếu như các nước trên thế giới phải trải qua nhiều thập kỷ, thậm chí hàng thế kỷ mới chuyển từ giai đoạn già hóa dân số sang dân số già (như Pháp: 115 năm, Thụy Điển: 85 năm, Mỹ: 70 năm…) thì Việt Nam được dự báo giai đoạn dân số già sẽ đến trong vòng 16-18 năm nữa. Dự báo đến năm 2050, tỷ lệ người cao tuổi chiếm 25% dân số.
Nỗi lo già hóa dân số
Một báo cáo nghiên cứu theo Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 của Tổng cục Thống kê, xuất bản năm 2021, cho biết cả nước có 11,41 triệu người cao tuổi, chiếm khoảng 12% dân số; trong đó có 1.918.987 người từ 80 tuổi trở lên (chiếm 17% tổng số người cao tuổi); có 7.294.100 người cao tuổi sống ở khu vực nông thôn (chiếm 41,9%); tỷ lệ người cao tuổi thuộc hộ nghèo cao hơn bình quân chung của cả nước; người cao tuổi là dân tộc thiểu số chiếm gần 10%...
Báo cáo của Hội Người cao tuổi Việt Nam cho thấy, hiện cả nước có khoảng 12 triệu người cao tuổi, nhưng chỉ có hơn 3,3 triệu người cao tuổi đang hưởng chế độ bảo hiểm xã hội, hơn 900 nghìn người cao tuổi đang hưởng chế độ người cao tuổi, gần 1,9 triệu người cao tuổi hưởng trợ cấp bảo trợ xã hội hằng tháng, trong đó có hơn 10 nghìn người cao tuổi được chăm sóc ở cơ sở trợ giúp xã hội… Có thể thấy, với sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, đời sống người cao tuổi từng bước được cải thiện.
Song đa số người cao tuổi tại Việt Nam hiện nay không có tích lũy, thu nhập thấp, một bộ phận cuộc sống phải dựa vào con cháu; nhiều trường hợp sống độc thân, cô đơn không nơi nương tựa. Trong số người cao tuổi tại Việt Nam, 73% không có lương hưu hay trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng, đang phải đối mặt với nhiều khó khăn trong cuộc sống và phải sống phụ thuộc vào con cái. Số người cao tuổi được hưởng lương hưu, trợ cấp xã hội rất thấp nên nhiều người cao tuổi sức khỏe kém vẫn phải tự lao động và kiếm sống hằng ngày. Vì vậy, đời sống của người cao tuổi, nhất là ở vùng nông thôn còn rất khó khăn, vất vả...
Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Bùi Sỹ Lợi cho rằng, sau năm 2036, Việt Nam sẽ kết thúc thời kỳ dân số vàng và bước vào quá trình già hóa. Lúc đó, các chính sách an sinh sẽ tập trung vào chăm lo cho người già nhiều hơn là lao động đang làm việc.
Tại Việt Nam, cấu trúc của hệ thống an sinh xã hội gồm năm trụ cột là: bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, cứu trợ xã hội, trợ giúp và ưu đãi xã hội. Tuy nhiên, hiện nay tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm xã hội chưa được như kỳ vọng, do đó tương lai dễ nhìn thấy là số lượng lớn người già sẽ không có lương hưu để bảo đảm cuộc sống cũng như bảo hiểm y tế để chăm sóc sức khỏe.
Nhận xét về thực tế trên, Phó Chủ tịch Hội Người cao tuổi Việt Nam Trương Xuân Cừ cũng cho rằng, tham gia bảo hiểm xã hội từ khi còn độ tuổi lao động là giải pháp tốt nhất để mỗi người đều có lương hưu để bảo đảm đời sống khi về già cùng nhiều chế độ an sinh khác…
Mở rộng diện bao phủ bảo hiểm xã hội bắt buộc
“Mở rộng diện bao phủ an sinh xã hội tại Việt Nam cần tập trung vào các chính sách về bảo hiểm xã hội bắt buộc”- đây là khuyến nghị của đại diện Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) tại Việt Nam tại Hội thảo tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 5 khóa XI về thực hiện chính sách xã hội giai đoạn 2012-2020 được tổ chức mới đây.
Giám đốc quốc gia ILO tại Việt Nam, bà Ingrid Christensen cho rằng, Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ có 60% lao động trong độ tuổi tham gia bảo hiểm xã hội ở cả hình thức bắt buộc và tự nguyện. Nhưng, để mở rộng diện bao phủ bảo hiểm xã hội ở Việt Nam có hiệu quả, cần phải tập trung thúc đẩy tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Hiện nay, ngân sách nhà nước hỗ trợ một phần kinh phí cho người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Song, kinh nghiệm quốc tế đã chỉ ra sự thiếu hiệu quả của các chương trình bảo hiểm xã hội tự nguyện trong việc mở rộng nhanh diện bao phủ. Do đó, các chính sách nên tập trung tạo điều kiện và hỗ trợ để những nhóm thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, chẳng hạn như lao động phi chính thức, được tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Bà Ingrid Christensen cũng đưa ra thí dụ, với chính sách bảo hiểm y tế, khi Việt Nam tập trung vào chính sách bắt buộc áp dụng toàn dân, tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đã tăng lên nhanh chóng.
Một nghiên cứu của ILO tại Việt Nam cũng cho thấy, 60% lao động nữ trong độ tuổi 25-26 có tham gia bảo hiểm xã hội; tuy nhiên sau một thời gian họ lại rời khỏi hệ thống. Hiện nay, nhiều lao động chọn nhận bảo hiểm xã hội một lần, cũng là thách thức lớn cho chính sách.
Vì vậy, theo ILO, Việt Nam cần thiết kế chính sách bảo hiểm xã hội (bắt buộc và tự nguyện) đồng bộ và linh hoạt hơn, bảo hiểm xã hội bắt buộc cần có những thay đổi để tăng tính hấp dẫn như: Có thể giảm năm đóng góp tối thiểu để được hưởng lương hưu; thêm chế độ cho gia đình, trẻ em và tăng cường các mức hưởng; Chính phủ cần có thêm một mức trợ cấp nhất định cho người tham gia; cần cải thiện chế độ hưởng để người lao động thấy rằng tham gia bảo hiểm xã hội là xứng đáng... ■
Theo thống kê, hiện cả nước có khoảng 25 triệu lao động làm công hưởng lương (khối kinh tế chính thức), nhưng mới có khoảng 16 triệu người tham gia bảo hiểm xã hội. Ở khối phi chính thức (không có hợp đồng) hiện có khoảng 21,4 triệu người tham gia lao động, nhưng mới chỉ có 0,2% tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc và 1,9% đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện. Tính chung, số lao động tham gia bảo hiểm xã hội mới đạt hơn 32% lực lượng lao động trong độ tuổi. |
Anh Thu
Theo nhandan.vn
Tin mới hơn

Rét đậm, rét hại đến muộn - Các tỉnh miền Bắc đối diện với một mùa Đông ấm
VOV.VN - Do ảnh hưởng của hiện tượng El nino, liên tục trong những ngày gần đây, các tỉnh miền Bắc xuất hiện nắng nóng trên diện rộng, có thời điểm nhiệt độ lên đến 30 độ C. Đây là những dấu hiệu cho thấy 1 mùa đông ấm và đến muộn hơn so với trung bình nhiều năm. Nguyên nhân của tình trạng này là gì? Bao giờ rét đậm, rét hại sẽ xuất hiện?

Hôm nay, 1.100 đại biểu tham dự Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam
Đại hội diễn ra từ ngày hôm nay (1/12) đến ngày 3/12 tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia với 1.100 đại biểu tham dự.

Đồng hành vững bước trước “cơn gió ngược”
VOV.VN - Với sự quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự đồng hành có hiệu lực, hiệu quả của Quốc hội qua lập pháp kiến tạo và sự điều hành quyết liệt của Chính phủ, kinh tế - xã hội Việt Nam như ngôi sao ngược gió, có xu hướng phục hồi tích cực.

Lịch thi đấu và trực tiếp bóng đá hôm nay 1/12
Lịch thi đấu và trực tiếp bóng đá hôm nay 1/12 với tâm điểm là trận Al Hilal đại chiến Al Nassr tại giải VĐQG Saudi Arabia.

Miền Bắc mưa rét, vùng núi cao có nơi dưới 11 độ
VTV.vn - Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia, đêm 30/11 và sáng sớm 1/12, không khí lạnh đã ảnh hưởng đến hầu hết các nơi ở phía Đông Bắc Bộ.

Doanh nghiệp đề xuất đẩy nhanh sửa đổi Nghị định 132
VTV.vn - Các chuyên gia và doanh nghiệp cho rằng cần sớm thúc đẩy nhanh lộ trình sửa đổi Nghị định 132 để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về vốn hiện nay cho...

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ: Chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính mở ra kỷ nguyên mới trong quan hệ hai nước
VTV.vn - Tổng thống Recep Tayyip Erdogan khẳng định Thổ Nhĩ Kỳ coi trọng phát triển quan hệ hợp tác nhiều mặt với Việt Nam, một nước có vị trí đặc biệt...

Xác định 12/16 đội giành vé vào vòng 1/8 Cúp C1 châu Âu 2023/2024
VOV.VN - Sau lượt trận thứ 5 của vòng bảng đã xác định 12/16 đội giành vé vào vòng 1/8 Cúp C1 châu Âu 2023/2024.
Tin cũ hơn
[Xem thêm]
Thời tiết ngày 30/11: Không khí lạnh đổ bộ khu vực Đông Bắc Bắc Bộ
VOV.VN - Thời tiết ngày 30/11, không khí lạnh tràn về ảnh hưởng đến khu vực Đông Bắc Bắc Bộ; sau đó ảnh hưởng đến các nơi khác ở Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ và Trung Trung Bộ.

Nhân rộng những sáng kiến làm lợi cho doanh nghiệp và cộng đồng
Gần 2 năm qua, Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam phát động chương trình “1 triệu sáng kiến - nỗ lực vượt khó, sáng tạo, quyết tâm chiến thắng đại dịch Covid-19”. Những sáng kiến sáng tạo của người lao động cả nước đem về giá trị làm lợi nhiều tỉ đồng cho doanh nghiệp và ý nghĩa thiết thực khi triển khai trong cộng đồng.

Yên Bái chủ động ứng phó với gió mùa Đông Bắc, có nơi nhiệt độ xuống 10 độ C
Yên Bái chủ động ứng phó với gió mùa Đông Bắc, có nơi nhiệt độ xuống 10 độ C

Festival Khèn Mông, lễ công bố các quyết định về Khèn Mông, nghệ thuật sáp ong, Lễ hội hoa Tớ dày năm 2023 sẽ diễn ra vào ngày 23/12
Festival Khèn Mông, lễ công bố các quyết định về Khèn Mông, nghệ thuật sáp ong, Lễ hội hoa Tớ dày năm 2023 sẽ diễn ra vào ngày 23/12

Sáng nay, Quốc hội thông qua nhiều nghị quyết và bế mạc Kỳ họp thứ 6
VOV.VN - Sau 22,5 ngày làm việc, sáng nay 29/11, Quốc hội khóa XV tiếp tục thông qua nhiều nghị quyết quan trọng và bế mạc Kỳ họp thứ 6.

Xuất khẩu rau quả có thể thu về 0,6 - 0,8 tỷ USD 2 tháng cuối năm
VTV.vn - Theo số liệu từ Hiệp hội Rau quả Việt Nam, xuất khẩu rau quả 11 tháng năm nay ước đạt 5,2 tỷ USD, tăng 70% so với cùng kỳ năm 2022 và là mức cao nhất từ trước đến nay.

Đảm bảo nguồn cung hàng hóa dịp cuối năm
Đáp ứng nhu cầu về nguồn cung hàng hóa dịp cuối năm và Tết Nguyên đán 2024, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) Hà Nội cho biết, sẽ tập trung chỉ đạo chi cục chuyên ngành triển khai đồng bộ các giải pháp phát triển sản xuất theo kế hoạch năm, phòng chống dịch bệnh động vật, để đảm bảo sản xuất, chủ động cao nhất nguồn hàng hóa thiết yếu cung cấp cho người dân Thủ đô.

Ngày 29/11, Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ sắp đón không khí lạnh
Trong đợt không khí lạnh này nhiệt độ thấp nhất ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ phổ biến từ 16-19 độ, vùng núi cao có nơi dưới 11 độ.